Het woord ethiek komt van het Griekse ‘èthos’ en betekent norm of gewoonte. Ethiek is de leer van wat ethisch of moreel is. Stel je hebt een baan waarin je niet kunt werken op een manier die je zelf verantwoord vindt. Je hebt bijvoorbeeld zó weinig tijd voor patiënten dat je niet echt iets voor hen kunt betekenen, of je moet dingen verkopen waar je niet achter staat, of je weet dat je niet de meest geschikte kandidaat bent voor deze klus. Wat doe je dan?
Thema: Ethiek
- Kernvraag: in hoeverre sta je achter de doelen en werkwijze van jouw organisatie?
- Waar het om draait: je handelen kunnen verantwoorden.
- Tegenhanger: morele stress.
- Vraag voor organisaties: hoe verantwoorden wij onze doelen en werkwijze?
Blogs over ethiek
Wat heeft ethiek met werk te maken?
Het lijkt wel alsof het heel normaal is om dingen puur voor het geld te doen. Anders ben je ‘een dief van je eigen portemonnee’, zeggen we dan. Maar, hoe voel je je als je je portemonnee vult met geld dat je eigenlijk niet verdient? Althans, niet op een manier die past bij wat jij belangrijk vindt? Je kunt je schouders ophalen of voor je morele vrijheid kiezen. Vrijheid om zó te werken dat het bij je past. Door ander werk te zoeken bijvoorbeeld, of door een klus te weigeren. Dan heb je misschien op de korte termijn minder geld, maar het geeft je wel ruimte om te zoeken naar werk waar je wel goed van slaapt. En op de lange termijn zal dat bepalen hoe jij gezien wordt. Door jezelf en door anderen.
Voor organisaties
Van mensen vragen dat ze iets doen dat ingaat tegen hun morele kompas, werkt uiteindelijk niet. Het kan zijn dat ze hun taken wel uitvoeren, maar wat krijg je dan? Gedemotiveerde medewerkers die hun verhaaltje afdraaien en de reacties van klanten van zich af laten glijden. Medewerkers die vooral leven voor het weekend. Klanten die zich ‘bekocht’ voelen.
Het gaat vaak veel langer goed dan je zou verwachten, want we leven nu eenmaal in een tijd waar ‘alles voor het geld’ heel gewoon gevonden wordt en efficiency de heilige koe is. Als er echter mensen en bedrijven opstaan die het anders gaan doen en alleen die producten en diensten in de markt zetten waar ze achter staan, dan kopen (sommige) klanten liever daar. Zolang geld regeert is dit een idealistische boodschap. En het is wellicht naïef te denken dat dat snel verandert. Gelukkig zijn er in onze samenleving keuzes mogelijk, kun je tegen de grote stroom ingaan en je eigen klantenkring vinden met mensen die waarderen wat jij doet. In dat deelgebied van de markt is het goed toeven: het scheelt een hoop morele stress.
Meer weten?
Neem contact opExtra informatie over het thema ethiek
Films
The Peanut Butter Falcon en Hors Normes
Uitgelicht
Films: The Peanut Butter Falcon en Hors Normes
The Peanut Butter Falcon is sowieso een prachtige film. En ja, er zijn talrijke films waarin de hoofdpersoon last heeft van morele stress en na driekwart van de film het roer omgooit. In deze film staat werk niet heel centraal. Toch is hij enorm de moeite waard (los van geweldige acteurs, mooi decor en geweldige soundtrack). Centraal staat namelijk de menselijke maat in de zorg, in dit geval in de gehandicaptenzorg in de VS. De verpleegster die morele stress ervaart heeft geen centrale rol. Wel draait de film zo rondom het thema ethiek, dat het (spoiler) alleen maar invoelzaam is wanneer ze uiteindelijk voor een ander (werkend) leven kiest, zonder gelijk te weten waar het naartoe leidt. Zó veel morele stress had ze dus.
Een andere prachtige film, eveneens over de zorg van bijzondere mensen is Hors Normes. Hier staat de persoon die géén morele stress wil hebben in de hele film centraal. En moeilijk dat hij het heeft! Een indringende film over de vechtlust van een idealistisch en begaan individu die er (spoiler) op een ontwapenende manier in slaagt de bureaucratische zorgautoriteit met de neus op de feiten drukken dat sommige mensen nu eenmaal buiten de norm (‘hors normes’) vallen en dat dan niet de normen maar de mensen leidend moeten zijn.
Podcast
Tussen de regels hoor je over belangenverstrengeling, governance, de schoonheid van een oordeel uitstellen en de waarde van transparantie.
Relevante diensten rondom ethiek
Nieuwsbrief
Ontvang 4x per jaar een mail met inspirerende quotes, verhalen en achtergrondinformatie. Je leest het, we houden zelf ook niet van spam.